به دلیل استحکام بالایی که پیوندهای شیمیایی اولیه آجر نسوز یزد نشان می دهد، بسیاری ازآجرها دارای ترکیبات غیرمعمول خوبی از نقطه ذوب بالا و بی اثری شیمیایی هستند.
این باعث می شود آنها به عنوان مواد نسوز مفید باشند. (کلمه نسوز از واژه فرانسوی réfractaire به معنای «ذوب بالا» گرفته شده است.) خاصیت بی اثری شیمیایی در متالورژی و شیشه سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، جایی که کوره ها در معرض مواد مذاب و گازهای بسیار خورنده هستند.
علاوه بر مقاومت در برابر دما و خوردگی، دیرگدازها باید مقاومت فیزیکی یا سایش بالایی داشته باشند و همچنین باید در برابر شوک حرارتی مقاوم باشند.
شوک حرارتی زمانی رخ می دهد که یک جسم به سرعت از دمای بالا سرد شود. لایه‌های سطحی در برابر لایه‌های داخلی منقبض می‌شوند که منجر به ایجاد تنش کششی و انتشار ترک‌ها می‌شود.
سرامیک ها، علی رغم شکنندگی شناخته شده شان، می توانند با تنظیم ریزساختارشان در حین پردازش، در برابر شوک حرارتی مقاوم شوند.
ریزساختار دیرگدازهای سرامیکی در مقایسه با ظروف سفید مانند چینی یا حتی با محصولات رسی ساختاری با بافت ریزتر مانند آجر کاملاً درشت است.
اندازه دانه های پرکننده می تواند در مقیاس میلی متر باشد، به جای مقیاس میکرومتری که در سرامیک های ظروف سفید دیده می شود.
علاوه بر این، بیشتر محصولات نسوز سرامیکی کاملاً متخلخل هستند و مقادیر زیادی فضاهای هوایی با اندازه های مختلف در مواد گنجانده شده است.
وجود دانه‌ها و منافذ درشت می‌تواند مقاومت باربری محصول را کاهش دهد، اما همچنین می‌تواند ترک‌ها را کند و در نتیجه حساسیت به شوک حرارتی را کاهش دهد.
با این حال در مواردی که یک دیرگداز با مواد خورنده تماس پیدا می کند (به عنوان مثال، در کوره های ذوب شیشه)، ساختار متخلخل نامطلوب است. سپس می توان مواد سرامیکی را با چگالی بالاتر ساخته و دارای منافذ کمتری باشد.
